نیاسر | طبیعت زیبایی در کاشان

این روزها که مراسم گلابگیری بازار گردشگری قمصر و نیاسر را داغ کرده، شاید شما هم در تدارک یک سفر کوتاهی به این شهرها باشید.نیاسر که نه تنها یکی از مراکز اصلی گلابگیری کاشان به شمار می رود، بلکه با طبیعت متفاوتی که دارد توانسته است به سرسبزترین مقصدی گردشگری کاشان تبدیل شود،که در اینجا میخواهیم شما را با دو جاذبه آن، آبشار نیاسر و غار رئیس آشنا کنیم.

اگر گذرتان به نیاسر افتاد می توانید سری هم به آبشار نیاسر و غار تاریخی رئیس و لایه کهن زیرین آن بزنید. چهار طاقی (آتشکده) ساسانی، باغ‌های سرسبز، کوچه های قدیمی کاهگلی، باغ و کوشک تالار و… هم از دیدنی های شهر نیاسر هستند که می توانند ساعت ها شما را سرگرم کنند و برای شما جالب باشند.

نیاسر

نیاسر از شهرهای شهرستان کاشان در استان اصفهان است. نیاسر شهر کوچکی با آثار ارزشمند تاریخی در ارتفاعات کوهستان کرکس که در ۳۰ کیلومتری شمال غرب کاشان، واقع شده و از شهرهای تاریخی و دیدنی کشور به حساب میاد و موقعیت کوهستانی آن باعث شده آب و هوایی متفاوت از دیگر مناطق کاشان داشته باشه که به دلیل سرسبزی و آب وهوای خنکش، مردمان کاشان از گرمای بهار و تابستان به این شهر پناه میبرند.

نیاسر شهری قدیمی است که تمام تاریخ و قدمت خود را مدیون چشمه آبیست که به نام چشمه اسکندریه شناخته شده وبه یکی از نقاط دیدنی و توریستی ایران تبدیل میشود و گردشگران زیادی به این شهر سفر میکنند و از گل‌های سرخی که در این مناطق کاشتن، گلاب تهیه میکنند. نیاسر یکی از مراکز مهم تولید گل محمدی، گلاب و عرقیات گیاهی در کشورست و دلیل آن، قرارگیری در دامنه کوه های کرکس و وجود چشمه پر آب اسکندریه و قنات‌های فراوان آن منطقه ست. وجود چشمه ی پرآب اسکندریه و بهره مندی این شهر از آب فراوان، آن هم در بخش های خشک و کویری کشور موهبتی بود که زندگی شهری و تاریخ و تمدن را به نیاسر آورد.

آثار تاریخی نیاسر

مهم‌ترین اثر باستانی نیاسر، بنای تقویمی چهارتاقی نیاسر است. آبشار نیاسر نیز از جمله زیباترین آبشارهای ایران است که محیطی سرسبز و مصفا را در محله سر کمر شهر نیاسر ایجاد کرده‌است و همچنین مراسم گلاب‌گیری نیز که همه ساله در اردیبهشت ماه در نیاسر برگزار می‌گردد گردشگران بسیاری را در به این شهر تاریخی جذب می‌نماید.

آثار تاریخی و طبیعی نیاسر، غار تاریخی رئیس و لایه کهن زیرین آن، چهار طاقی (آتشکده) ساسانی، بافت تاریخی با بناهای عمومی و مسکونی متعدد و گوناگون، باغهای گسترده، گلستانهای زیبا و قرارگیری در دامنه کوه به همراه چشمه اسکندریه و آبشار معروف نیاسر و باغ و کوشک تالار، این شهر را به یکی از شهرهای تاریخی و گردشگری کشور تبدیل نموده‌است. این شهر همه ساله و به خصوص در ایام گلابگیری پذیرای گردشگران و تورهای گردشگری از اقصی نقاط کشور است.

آثار باستانی و طبیعی نیاسر

نیاسر روستایی باستانی بوده‌است که در آثار جغرافیایی سده‌های ششم و هفتم از آن یاد شده‌است. آثار باستانی و طبیعی موجود نیاسر عبارت است از: چهارتاقی نیاسر، آبشار، کاخ صفوی تالار که بر روی آتشکده ساسانی ساخته شده، گرمابه صفوی، برج دیدبانی، پناهگاه زیرزمینی معروف به سوراخ رئیس، چنارهای کهنسال و چشمه و نیایشگاه مجاور آن که اکنون تبدیل به مسجد شده‌است.

آبشار نیاسر

چند متر پایین‌تر از چهار طاقی نیاسر، چشمه آب تمیز و خنکی جریان می‌یابد و به روستا می‌رود، این چشمه که چشمه اسکندر نام دارد، از قدیمی‌ترین چشمه‌های شناخته شده‌است که ۱۶۸۰ متر بالای سطح دریا می‌باشد. آبی که از آبشار پایین می‌ریزد در فصل پاییز کمترین و در فصل زمستان بیشترین مقدار را داراست. آبهای روان از کنار آتشکدهای زیاد دیگری نیز جریان می‌یابد که این می‌تواند علامت پرستش آناهیتا، الهه باروری و مرتبط با آب باشد. در ادامه چشمه آبشار اسکندر وجود دارد و در قسمت پایین آبشار، دو تا سنگ آسیاب وجود دارد. آبشار نیاسر در ابتدای مجموعه تاریخی شهر قرار دارد و دامنه‌های آن از گیاهان سرسبز و زیبایی پوشیده شده‌است که به دلیل پدیده‌های انحلال سنگ آهک توسط جریانهای زیرزمینی و گذشت سالیان دراز بافت بسیار زیبا و چشم نوازی مانند استالاکتیت‌ها و استالاکمیت‌ها در بدنه آبشار به وجود آمده‌است. آبشار نیاسر از چشمه تالار (اسکندریه) واقع در کنار چارتاقی سرچشمه می‌گیرد به گونه‌ای که دو سوم آب چشمه به سمت آبشار و از آنجا به دشتهای نیاسر و یک سوم آن به محله ی نو می‌رود.

غار رئیس؛ نادرترین غار مصنوعی در جهان

غار رئیس نیاسر یا تالار رئیس یک شاهکار باشکوه در دل کوه‌های کرکس در شهر زیبای نیاسر قرار دارد که ورودی اصلی آن در باغ تالار است، مجموعه‌ای از تونل‌ها، راهروهای باریک و طولانی، ۲۰ اتاق و اتاقک و چاه‌های متعدد که طول عمیق‌ترین آنها به ۱۰متر می‌رسد، بوده و از ۳ طبقه و دو کانال که به‌صورت حلقوی و افقی هستند، تشکیل شده است.
غار نیاسر کاملاً دست ساز انسان است. البته به جز یک یا دو حفره طبیعی نزدیک ‏ورودی‌ها و به احتمال قریب به یقین غار یک معبد میترایی و متعلق به دوره ‏اشکانیان بوده است. دهانه غار به عرض ۳.۵ متر و ارتفاع ۲.۵ متر روبه شمال قراردارد در ابتدای غار تالار طبیعی کوچکی به طول ۸ متر و عرض ۳ متر است که دهانه خارجی به آن پیوسته است و در انتهای آن به ارتفاع تقریبی یک متر از سطح زمین حفره کوچک دریچه مانندی بوده و به ابعاد ۵۰ × ۵۰ سانتی‌متر که در سنگ کنده شده و در واقع مدخل داخلی غار محسوب می‌شود.

جزئیات غار

غار نیاسر ۳ طبقه دارد و از دو کانال تشکیل شده، کانالی تقریباً حلقوی و کانالی ‏در کنار آن به‌صورت تقریباً افقی، طول دالانها و اتاق‌های این مجموعه پیچیده به دو هزار ‏و پانصد متر می‌رسد، در حالی که عرض آن بسیا کم و حدود یک متر است، مقطع ‏تونلها اکثراً کمتر از یک متر مربع است.

غار حلقوی دو مدخل و غار افقی چهار مدخل ‏دارد، غار حلقوی متشکل است از هفت اتاق که در دل کوه به نحوی استادانه کنده ‏شده‌اند و از طریق چاه‌ها و دالانهای زیرزمینی به طبقات زیرین مرتبط می‌شوند.

دهانه‌های این تونل در ارتفاع هزار و ۷۹ و هزار و ۸۱ متری از سطح ‏زمین قرار دارند، غار افقی دالانی است طولانی و با شیبی ملایم به سمت بالا دو دهانه اولیه آن ‏در ارتفاع هزار و ۷۸ متری از سطح زمین قرار دارند و دهانه‌های عقبی آن، ‏حدود هزار و ۱۰۷ متر و بیش از هزار و ۱۰۹ متر می‌رسند.

دالان

این دالان دراز به ‏باغ زیبائی منتهی می‌شود که در مرکز آن چند اتاق ساخته شده است.در این مسیر ‏آثاری نظیر سنگ آسیاب (برای سرپوش چاه‌ها)، آب‌انبار و مجاری ویژه‌ای مشاهده ‏می‌شود.‏ ‏در این مجموعه ۴۵ حلقه چاه با عمق کلی ۱۱۸ متر وجود دارد که سطوح ‏مختلف از لحاظ ارتفاعی به هم می‌پیوندند و هم‌چنین در این مجموعه ۲۰ اتاق با ‏مساحت کلی ۱۷۶ متر مربع وجود دارد، بزرگترین اتاق ۲۸متر مربع و کوچکترین آن را ۲ متر مربع است.‏تمامی بنای این غار بسیار پیچیده، دارای دالان‌های پیچ در پیچ و انشعاب‌های فراوان است و ساخت آن سختی و فعالیت‌های طاقت فرسا به دنبال داشته و این نشان می‌دهد که انگیزه‌های معنوی و اعتقادی در کار بوده است.

آثار درون غار

آثار ظروف سفالی اندکی مربوط به دوران اشکانیان، از این غار به دست آمده است، اما بیشتر ظروف سفالی کشف شده مربوط به دوره ساسانیان است که این نشان می‌دهد که در دوران ساسانی این غار دارای اهمیت بود و اهمیت آن جنبه مذهبی داشت.
آثاری نیز شامل ظروف سفالی و سکّه از دوران پس از اسلام در این غار به دست آمده که بیشتر مربوط به دوران سلجوقیان و ایلخانان است.

کاربرد غار رئیس

به طور حتم کاربرد این غار در دوران پس از اسلام متفاوت بوده است و بیشتر به عنوان پناهگاه و اهداف نظامی مورداستفاده قرار می‌گرفت. همچنین مجسمه سنگی سر یک قوچ مربوط به دوران ساسانیان در این غار یافت شده است که برخی بر این عقیده‌اند که نشانه قربانی کردن چهارپایان توسط پیروان آئین میترائیسم در این غار است. یکی از مراسم و تشریفات پیروان میترائیسم در نزدیکی آب‌ها انجام مراسم قربانی بوده است.

در طول تاریخ رسوبات زیادی بر اثر آب گرفتگی و فرسایش‌های سطحی کف و دیواره‌های غار را پوشانده است که احتمال می‌رود اشیاء و حکاکی‌های دیگر نیز در انتظار اکتشاف باشند تا به این طریق برخی از اسرار این غار تاریخی فاش شود.

غار نیاسر یا غار تالار به صورتی حرفه ای و دقیق و با مهندسی پیشرفته ساخته شد.این غار با دالان‌ها و راهروهای طولانی و انشعاب‌های فراوان به صورت شبکه ای پیچیده است که توسط جاهای متعدد به هم مرتبط می‌شود.

بازدید از غار رئیس

نشانی: کاشان، نیاسر، داخل پارک نیاسر

بلیط ورودی:  ۲۰۰۰ تومان