قلعه بابک کلیبر در دل جنگل‌های زیبا و شگفت انگیز ارسباران و در بالای یک کوه بلند قرار دارد و معمولا در مه و ابر تصویر خیال انگیزی را ایجاد می‌کند. قلعه بابک نام خود را از سردار ایرانی و مبارزی گرفته شده که 22 سال در مقابل تهاجم اعراب به ایران در عصر ساسانی ایستادگی کرد یعنی بابک خرمدین. ایران تراول در سفری که به تبریز داشت سری هم به جنگل های ارسباران و قلعه بابک زده تا شما را با این آثار جذاب آشنا کنیم.
بابک خرمدین
بعد از تهاجم اعراب به ایران و خشونت‌ها و سرکوب‌هایی که انجام دادند در قرن هفتم و هشتم میلادی ایران پر بود از شورش‌ها و مخالفت‌هایی که ریشه‌های ملی گرایانه و گاها مذهبی داشتند، قیام ابومسلم، مازیار و بابک خرمدین نمونه‌هایی از این موارد است. مناطق بکر شمال ایران که از نظر دسترسی سخت و دشوار بود، مهد تمام این قیام‌ها بود. جنبش سرخ جامگان به رهبری بابک خرمدین یکی از مهم‌ترین این قیام‌ها بود و در کتب مورخین عرب لشکریان بابک را بیش از 100 هزار نفر عنوان کرده‌اند. خود بابک خرمدین لقب گاردجاویدان (The Immortals) داده بود که لقب سپاه مخصوص امپراطوری هخامنشیان بوده است. در کل باید گفت خرمیان نمایندگان احساسات ملی ایران بودند که مشتاقانه در انتظار بازگرداندن حکومت پادشاهی ایران، در مقابل گرایش‌های جهان‌گرائی (جهان‌وطنی) مانویان بودند. آوازه دلیری‌ها و مقاومت بابک خرمدین و یارانش فراتر از منطقه‌ی آذربایجان رفت و به مانند افسانه‌ها در شبه قاره هند تا اروپا و حکومت بیزانس پیچید، همین حس وطن پرستی و اعتماد به نفسی که از داستان‌های بابک برمی‌آمد باعث شد اولین حکومت‌های خودمختار ایرانی در منطقه آذربایجان شکل بگیرد.
در این زمینه مقاله تاریخ تبریز را بخوانید و از اولین حکومت های ملی گرا بعد از هجوم اعراب آگاه شوید.
قلعه بابک کلیبر
قلعه بابک بر بلندای 2300 تا 2600 متری از سطح دریا ساخته شده است و امروزه به عنوان یکی از جاذبه های معروف کوه نوردی و تاریخی آذربایجان شناخته می شود.
این بنا احتمالاً یک قلعه دفاعی است که در دوران اشکانی یا به‌احتمال قوی‌تر در زمان حکومت پادشاهان ساسانی ساخته شده و شباهت زیادی به سبک معماری مجموعه سلیمان مربوط به دوران ساسانی دارد. از آثار معماری و برخی از سنگ‌های زبره تراش و روش چفت و بست سنگ‌ها و ملات ساروج و اندود دیوارها از نوعی گچ و خاک نیز می‌توان به یقین اظهار داشت که ساختمان این دژ و قلعه در روزگار اشکانیان و بخصوص ساسانیان ساخته شده است.
در قرون دوم و سوم و تا چند قرن پس از آن مورد تعمیر و مرمت قرارگرفته و تغییراتی در آن به وجود آمده و الحاقاتی در بنا ایجادشده است. بنابراین بابک پس از استقرار در این دژ قسمت‌های اصلی آن را ترمیم نموده و بخش‌هایی را نیز به آن افزوده است. اکنون که بیش از ۱۲۰۰ سال از آن دوران می‌گذرد، هنوز بخش‌هایی از آن دژ پرصلابت پابرجا مانده است.
قلعه بابک کلیبر در سال 1345 با شماره 623 در لیست آثار ملی، تاریخی و فرهنگی ایران قرار گرفت و از سال 1376 زیر نظر اداره کل میراث فرهنگی استان آذربایجان شرقی مرمت آن آغاز شد.
جنگل‌های ارسباران
یکی از بی‌نظیرترین مناطق ایران، جنگل های ارسباران است، منطقه‌ای در شمال آذربایجان شرقی با ۱۲ هزار کیلومتر وسعت است. این جنگل‌ها بازمانده جنگل‌های چند میلیون ساله‌ی هیرکانی هستند که از دوره سوم زمین‌شناسی باقی‌مانده‌اند. تنوع حیات وحش این منطقه آنقدر بالاست که به آن موزه حیات وحش ایران می‌گویند. سازمان جهانی یونسکو این منطقه را به عنوان ذخیره‌گاه زیست کره معرفی کرده و جنگل‌های هیرکانی آن همچنان در انتظار ثبت جهانی توسط یونسکو به سر میبرد.
جنگل های ارسباران
یکی از غافلگیری های سفر به قلعه بابک، جنگل‌های ارسباران و روستای کلیبر در فصل تابستان، تماشای سیاه چادرهای ایل شاهسون در کوه های این منطقه است که دشت را پر کرده و جنب و جوش و سرزندگی ویژه ای به آن بخشیده اند. اگر دوست داشته باشید تا با نوع زندگی این بخش از مردم ایران زمین بیشتر آشنا شوید می توانید با اجازه خودشان وارد محوطه چادرزنی های شان شوید و از چادرها و سبک زندگی شان بیشتر بدانید. همچنین اگر خودشان تمایل به فروش داشتند می توانید از آنها، ماست، دوغ و کره محلی، گلیم، ورنی و … بخرید.
توصیه ایران تراول برای سفر به ارسباران و قلعه بابک در کلیبر
در سفر به تبریز حتما یک روز کامل را برای بازدید از این منطقه در شمال شرقی تبریز اختصاص دهید، قطعا یکی از شگفت انگیزترین خاطرات شما از آذربایجان شرقی خواهد بود، با سفر به این بخش از ایران، شما سه شگفتی فرهنگی، تاریخی و طبیعی ایران را خواهید شناخت، مردم بومی و عشایر شاهسون، قدیمی‌ترین و انبوه‌ترین جنگل‌های ایران و یکی از ذخایر زیست محیطی جهان به همراه قلعه افسانه‌ای و تاریخی که نماد مقاومت و رشادت‌های یکی از جذاب‌ترین شخصیت‌های ملی ایران است.
راه‌های دسترسی
برای رفتن به منطقه کلیبر و جنگل های ارسباران و بازدید از قله بابک حتما توصیه می‌کنیم در مرحله اول زمان و فصل مناسب را انتخاب کنید، از اردیبهشت تا مهر فصل خوبی برای سفر به این بخش از ایران است. از تبریز تا کلیبر حدود 3 ساعت راه است و شما بهتر است یا با ماشین خودتان بروید چون قدم به قدم جاذبه و زیبایی خواهید دید و مسیر خود جذاب و دلنشین است. برای رفتن به قله بابک هم می‌توانید از سه مسیر تعیین شده حرکت کنید.
مسیر اول: کمپ گردشگری قلعه دره سی نقطه آغاز مسیر اول رفتن به قلعه بابک است. این کمپ در 3 کیلومتری کلیبر قرار دارد و مسیر رسیدن به آن آسفالته است.
مسیر دوم: هتل بابک نقطه آغازین مسیر دوم است. اگر این راه را برای رسیدن به قلعه انتخاب می کنید باید بدانید که برای صعود در حدود 1000 پله سنگی پیش روی شماست.
مسیر سوم: نقطه آغازین مسیر سوم، محل سکونت عشایر در کوه های اطراف قلعه بابک است. برای اینکه به این نقطه برسید باید از سمت کلیبر راه بیفیتد، هتل بابک را پشت سر بگذارید و 6 کیلومتر به پیش بروید.
