شیراز همچون اصفهان از شهرهای پر قصهی ایران است و بناهای مختلفی از اعصار متفاوت تاریخ ایران را در آغوش خود جای داده است. شیراز شهر بهشت و بهارنارنج، امانتدار آرامگاه شاعرانی است چون حافظ و سعدی، زمین مسجد صورتی ایران، نصیرالملک و خواستگاه عمارت باغ ایرانی-اروپایی شاپوری و.. .اما همه، اینها نیستند!
آرامگاهسعدی
آرامگاه سعدی معروف به سعدیه محل دفن سعدی، شاعر برجستهی ایران است. این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنهٔ کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد. در اطراف مقبره، قبور زیادی از بزرگان دین وجود دارند که بنا به وصیت خود، در آنجا مدفون شدهاند. این مکان در ابتدا خانقاه سعدی بوده که وی اواخر عمرش را در آنجا میگذرانده و سپس در همانجا دفن شدهاست. برای اولین بار در قرن هفتم توسط شمسالدین صاحبدیوانی، مقبرهای بر فراز قبر سعدی ساخته شد و بعدها به دستور کریمخان زند، بنایی معروف به عمارتی ملوکانه از گچ و آجر بر بالای مزار سعدی بنا گردید و در سال 1329 توسط علیاصغر حکمت و انجمن آثار ملی ایران، بنای کنونی به جای ساختمان قدیمی ساخته شد و مراسم افتتاح رسمی آن در اردیبهشت ماه 1331 برگزار گردید؛ که این بنا با اقتباس از کاخ چهل ستون و تلفیقی از معماری قدیم و جدید ایرانی توسط محسن فروغی ساخته شد.
اگر از دوستداران شعرا و اشعارشان هستید، دیدن این مکانها خالی از لطف نیست.
باغ عفیفآباد
وقتی از باغ عفیف آباد سخن می گوییم، در واقع فقط از یک جاذبه تاریخی حرف نمی زنیم. در این باغ حال و هوایی جریان دارد که حسابی سرحال تان می آورد و انرژی تازه ای به شما می بخشد.این باغ که یادگار عهد صفوی است، نمونهی کاملی از هنر گلکاریایرانی است. این باغ در یکی از مناطق اعیاننشین شیراز جای دارد و مجموعه در سال 1863 میلادی ساخته شد. این مجموعه شامل یک کاخ سلطنتی، موزه سلاحهای قدیمی و یک باغ ایرانی است که همگی برای بازدید همگانی فراهم هستند. سادگی این باغ به این دلیل است که این باغ یکی از کهن ترین باغ های شیراز است. دارای چهار ستون گچی ساده سر در باغ را تشکیل داده اند و سرستون های آنها با الگو گرفتن از سرستون های تختجمشید طراحی شده است.
باغ ارم
باغ ارم یکی از 9 باغ ایرانی است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد و شامل چند بنای تاریخی و باغ گیاهشناسی میشود. در زمان زندیه، کریمخانزند در حراست و رسیدگی به این باغ مضایقه نکرد . باغ ارم درواقع جز مایملک خاندان قوامی شیراز بود. این عمارت تاکنون پابرجاست و با تنوع گیاهی بسیار بالای باغ، گیاهان بسیاری از اقصا نقاط جهان در آن کاشته شدهاست؛ به شکلی که باغ در قالب یک نمایشگاه از انواع گلها و گیاهان درآمدهاست.از قسمتهای بسیار جالب این بنا پنجرههای آهنی است که در طبقه اول ساختمان در پای ایوان بزرگ دو ستونی در ورودی سرداب قرار دارد و از نمونههای جالب پنجرههای آهنی در دوره قاجاریه محسوب میشود.
به هرجهت، دیدار از این نمونه باغ ایرانی یقینا دلچسب خواهد بود و ایرانتراول توصیه میکند تجربهی حال خوش این باغ را از دست ندهید.
خانهی زینت الملوک
خانه زینت الملک یا زینت الملوک یکی از آثار به جای مانده از دوره قاجار است که توسط علی محمد خان قوام الملک دوم پی ریزی شد. سقف بیشتر اتاقهای این خانه چوبی است که با نقاشی تصاویر گوناگونی از حیوانات، پرندگان و گل و بوته آراسته شدهاست.
هماکنون در زیرزمین این بنا موزه مشاهیرفارس همراه با مجسمههای مشاهیر فارس برپا شده است.
عمارتدیوانخانه شیراز
این عمارت که یکی از ابنیه ارزشمند دوره زندیه در شیراز بشمار می آید و در نزدیکی ارگ کریم خانی واقع شده و در گذشته به عمارت دیوانخانه کریم خان زند مشهور بوده است. این عمارت از تالاری بزرگ تشکیل شده که استوار بر دو ستون چوبی است، البته پیش از این دو ستون سنگی جایگزین این ستونهای چوبی بودهاند که در زمان قاجاریه توسط آقامحمد خان قاجار به تهران منتقل شدهاند. عمارت دیوان خانه، در دوره کریم خان زند به عنوان مرکز حکومتی و رسیدگی برامور اداری حکومت زندیه مورد استفاده بوده و نقاشیهای بسیار زیبا در تمام بدنه ساختمان، مقرنس کاریهای روی چوب و سنگ، مقرنسکاریهای گچی وحجاریهای روی سنگها با نقوش حیوانات و گیاهان از ویژگیهای چشمگیر معماری بناست. سبک معماری عمارت دیوانخانه همچون سایر بناهای دوره زندیه، ظاهر ساختمان ساده و فضای اندرونی مزین به انواع نقوش و تزئینات هنری است.
تخت جمشید
حال بیایید کمی از شیراز دور شویم و کمی خارج از شهر؛ در نزدیکی مرودشت، به یکی از بحثبرانگیزترین مکانهای تاریخ جهان بپردازیم. تختجمشید!
پیش از آنکه وارد سفر تاریخی مان شویم بهتر است چند کلمه ای برای تان از این جاذبه سخن بگوییم. تختجمشید نام یکی از شهرهای باستانی ایران در مرودشت استان فارس است که داریوش، پادشاه هخامنشی آن را بنیان نهاد. شهرت تختجمشید به ستون های بسیار بلند و سرستون های تماشایی و خاصاش است. در این شهر باستانی، کاخی به همان نام وجود دارد که در نخستین روز نوروز، مکان سرور و پیشکش هدایا به پادشاه و مقامات بوده است.
شاید تخت جمشید امروز خرابه ای باستانی به نظر برسد؛ اما نمی توان منکر شکوه آن در گذشته و سیر تحولاتش شد. این اثر 4 دوره مهم را پشت سر گذاشته است که شامل:
- آغاز تشکیل هسته دوم حکومتی در دشت فروردین توسط داریوش اول
- دوران حکومت خشایارشاه و تغییرات بنیادی مربوط به آن دوره در تخت جمشید یا پارسه
- تغییرات تدریجی به وجود آمده در دوران پادشاهان بعدی در 330 تا 465 پیش از میلاد
- افول قدرت هخامنشیان و حمله اسکندرمقدونی است.
به همین دلایل است که این مجموعه برای جهانیان، تاریخشناسان و باستان شناسان، سرشار از جذابیت و رازهای کشف نشده است.
از دیگر نمونههای این چنینی میتوان به بناهای پاسارگاد،نقشرجب و نقشرستم اشاره کرد که هرکدام از آنها داستانهایی برای بازگو کردن دارند و تیم ایرانتراول، پیشنهاد میکند حتی اگر از عاشقان تاریخ نیستید، مطالعه ی بصری این مکانهای عظیم تاریخی را از دست ندهید!