گفته میشود از جمعیت 1 میلیارد و 400 میلیونی چینیها، بیش از 200 میلیون نفر از آنها گذرنامه دارند. رشد طبقه متوسط جامعه این کشور و افزایش درآمد آنها باعث شده سفر و گردشگری در زندگی آنها جایگاه ویژهای داشته باشد. از اوایل قرن بیستم ورود توریستهای چینی ابتدا به اروپا، آمریکا، استرالیا و کشورهای آسیایی نزدیک چین آغاز شد. از حدود پنج سال پیش، کشورهای خاورمیانه و به ویژه کشورهای عربی مانند امارات، عمان و اردن و پس از آنها ترکیه و حتی روسیه به دنبال این گردشگران ولخرج و نوظهور هستند.
لغو روادید سفر گردشگران چینی به ایران و هدفگذاری جذب میلیونی گردشگر چینی طی چند سال آینده توسط وزارت میراث فرهنگی و گردشگری ایران(MCHT)، سیل عظیمی از آنها را روانه ایران خواهد کرد. به عبارتی دیگر، پس از ورود کالاهای چینی در تعداد و حجم بسیار بالا در سالهای گذشته به ایران، حالا باید بگوییم طوفان زرد توریستهای چینی در راه است.
با توجه به مقدمه بالا و خیز ایران برای جذب گردشگران و سفر چینیها یه ایران، چند نکته که در مورد سلیقه و علایق گردشگران چینی لازم است به آنها توجه کنیم :
نکات مالی مهم در رابطه با توریستهای چینی
- چینیها به بازار سوغاتی و صنایع دستی علاقه خاصی دارند. متاسفانه چینیهایی که در ایران تجربه خرید داشتهاند به هموطنان خود توصیه میکنند که از ایران خرید نکنید چون جیب شما را خالی میکنند و این موضوع باعث بیاعتمادی آنها شده است.
- چینیها به دنبال اقامتگاههای ارزان و منازل اجاره ای برای اقامت گروهی هستند. این موضوع برای صنعت هتلداری و اقامتگاههای ما خوب نیست. باید برای این موضوع به دنبال معرفی اقامتگاههای بومگردی و هتلهای ارزان و سوییتهای مناسب باشیم.
- چینیها به مدیریت هزینههای سفر اهمیت زیادی میدهند. با توجه وجود رقبای منطقهای مانند ترکیه و روسیه و کشورهای عربی خاورمیانه، لازم است تورها و بستههای سفر پیشنهادی قابل رقابت با رقبا باشد تا جذب توریستهای چینی به ایران را نسبت به رقبای منطقهای و جهانی مقرون به صرفه کند.
- توریستهای چینی معمولا به صورت گروهی و با تعداد نفرات بالا سفر میکنند و این برای بازار ایران بسیار مناسب است. بدین ترتیب امکان برنامهریزی و هماهنگی بهتر شده و مقرون به صرفهتر خواهد بود.

امکانات رفاهی برای توریستهای چینی
- چینیها خیلی به زبان انگلیسی آشنا نیستند و به راهنمای مسلط به زبان چینی نیاز دارند. بنابراین لازم است که مترجم و تورلیدرهای مسلط به زبان چینی همراه آنها باشد.
- چینیها به غذاهای مورد نظر خود خیلی اهمیت میدهند و ذایقه خاص خود را دارند. متاسفانه با غذاهای گوشتی و چرب ایرانی مانند چلوکباب، جوجه کباب، آبگوشت و کله پاچه و حتی غذاهای خورشتی مانند قورمه سبزی و قیمه ارتباط خوبی برقرار نمیکنند.
- توریستهای چینی معمولا غذاهای بخارپز و آب پز و انواع سبزیجات را بیشتر ترجیح میدهند. هتلها و اقامتگاههای سنتی و حتی رستورانهای داخل شهر باید به فکر تدارک منوی غذای مناسب آنها باشند.
- چینیها بیشتر از طریق آزانسهای مسافرتی شهر خود اطلاعات گردشگری و مقاصد سفر را میگیرند. لذا باید شرکتهای خدمات مسافرتی ایرانی به دنبال همکاری و مشارکت با آژانسهای مسافرتی چینی باشند و از طریق آنها نسبت به اطلاع رسانی و جذب گردشگر و برگزاری تورهای ایران گردی اقدام کنند.
- چینیها به اینترنت و شبکههای اجتماعی به ویژه ویچت (Wechat) برای ارتباطات متنی و صوتی و تصویری و ارسال فایلهای عکس و فیلم برای دوستان و فامیل خود بسیار وابسته و علاقهمند هستند. بنابراین حضور در اینگونه شبکههای اجتماعی و دسترسی به اینترنت پر سرعت برای آنها مهم است.
- چینیها به داشتن آب گرم در فضاهای عمومی مانند دستشوییها، اتوبوس و قطار و حتی هنگام غذا خوردن اهمیت زیادی میدهند. بنابراین در مورد نیز باید فکر چاره کرد.

دیگر نکات در رابطه با حضور چینی ها در ایران
- چینیها دارای تاریخ و فرهنگ کهن و قدیمی هستند و خوشبختانه با کشور ایران و تاریخ و تمدن ما ارتباط خوبی برقرار میکنند. بنابر این نیاز است که روی شناساندن این وجه از جاذبه های ایران به خوبی اطلاع رسانی انجام شود.
- گردشگران چینی گردشگرهایی بیحاشیه ای هستند و مانند بسیاری از گردشگران به موضوع امنیت سفر توجه ویژهای دارند. بنابراین باید در مورد امنیت سفر به ایران اقدامات عملی و تبلیغاتی لازم را انجام داد.
- چینیها خیلی به بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی علاقه دارند. متاسفانه شناخت آنها نسبت به قدمت تاریخی و فرهنگ کهن ایران کم است. بنابراین بازاریابی و تبلیغات در شهرهای هدف کشور چین بسیار اهمیت دارد.
- چینیها به عکس و فیلم گرفتن از بناهای تاریخی و جاذبه هایی که بازدید میکنند علاقه زیادی دارند. امکان عکسبرداری فردی و گروهی با لباسهای محلی و سنتی اقوام ایرانی از آنها و چاپ عکس برای ثبت خاطرات آنها بسیار مفید است.
- چینیها خیلی چشم و هم چشمی دارند و بسیاری از آنها به صورت دهان به دهان اطلاعات مقاصد گردشگری و سفرهایی که داشتهاند را به دوستان و فامیل خود منتقل میکنند. بنابراین ایجاد یک تصویر مناسب از ایران و فرهنگ آن میتواند بازاریابی خوبی برای سفر بیشتر آنها باشد.
- چینیها به تعداد مهرهای سفر و کشورهایی که رفته اند و در گذرنامه آنها درج شده اهمیت زیادی میدهند. با توجه به لغو روادید سفر به ایران این فرصت خیلی خوبی است که به این نیاز و علاقه چینیها از سوی ایران پاسخ داده شود.
- چینیها بر خلاف اروپاییها و آمریکاییها خیلی اهل برنامهریزی بلندمدت نیستند. آنها معمولا در کمتر از سه تا شش ماه تصمیم به سفر میگیرند. لذا شرکتهای مسافرتی باید نسبت به برنامهریزی و زمانبندی مناسب برای تبلیغات و بازاریابی سفر چینیها اقدام کنند.

جمع بندی
در یک جمع بندی کوتاه باید گفت : چینیها ولخرج هستند و سفر لوکس را دوست دارند. آنها به بازدید از مناطق تاریخی و فرهنگی بسیار علاقمندند. آنها شیفته معماری کهن و بناهای قدیمی ایرانی به ویژه مساجد ایران هستند. آنها آداب و رسوم و تنوع پوشش زنان و اقوام ایرانی را بسیار دوست دارند. آنها از عکس گرفتن به شدت لذت میبرند و بسیار علاقه دارند که تصاویر خود را به سرعت در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارند. سلیقه و فرهنگ غذایی ایران و چین به هم نزدیک نیست و باید به سلیقههای غذایی آنها توجه ویژهای داشته باشیم. بیشترین میزان رضایت مسافران چینی در ایران از تاریخ، فرهنگ، تمدن، معماری و طبیعت ایران بوده است و بیشترین نارضایتیهای آنها معمولا از غذا، هتل، پروازها و فرودگاههای ایران است.