صنایع آلمان جزء نوآورترین و پیشروترین صنایع اروپایی و جهانی هستند. سرمایهگذاریهایی صنایع و شرکت های آلمانی بر روی تحقیق و توسعه با توجه به نیازهای بروز این کشور در حوزه های مختلف صورت میگیرد و بیش از دو سوم تمامی بودجه صرف شده برای تحقیق و توسعه در آلمان را تشکیل میدهند.
شرکتهای مختلف این کشور به شدت به تحقیقات کاربردی وابسته بوده و ارتباط و همکاری نزدیکی با دانشگاههای آلمان، دانشگاههای علوم کاربردی و مؤسسات تحقیقاتی غیردانشگاهی دارند. نمونههایی از انتقال موفقیتآمیز فنآوری از دانشگاههای آلمانی به شرکتهای این کشور را میتوان در حوزههای تحقیقات زیست محیطی، تولیدات صرفهجو در منابع (resource-efficient production) و مواد جدید و البته صنعت داروسازی مشاهده کرد.
به واسطه جریاناتی مثل تغییرات جمعیتی، افزایش تعداد بیماریهای مزمن و افزایش تأکید بر پیشگیری و خوددرمانی، بازار دارویی آلمان، به عنوان بزرگترین بازار دارویی اروپا، با سرعت بیشتری نسبت به اقتصاد این کشور در حال رشد است. آلمان جزء پیشگامان آزمایشهای بالینی در دنیا بوده و با توجه به سطح سرمایهگذاری در زمینه تحقیق و توسعه و میزان درخواستها برای ثبت داروهای جدید در این کشور میتوان آن را مهمترین منطقه اروپا در زمینه نوآوریهای دارویی دانست. بسیاری از سازمانهای آلمانی، با اتکا به این تواناییها، به تلاشهای جهانی برای مقابله با پاندمی کووید-19 پیوستهاند.

آلمان بزرگترین صادر کننده محصولات دارویی و یکی از کشورهای برتر در زمینه تولید دارو در دنیا است. این کشور همچنین، با توجه به نیازهای جهانی به محصولات پزشکی شخصیسازی شده (personalized medicine)، به یکی از تأمین کنندگان اصلی زیستداروهای نوین تبدیل شده است. آلمان که در قلب اروپا قرار دارد، به عنوان پرجمعیتترین کشور این قاره و با داشتن زیرساختهایی بینظیر، فرصتهایی جذاب و یک محیط سرمایهگذاری مطلوب را برای آن دسته از شرکتهای دارویی که قصد گسترش و فعالیت در سطح بینالملل دارند فراهم کرده است.
- آلمان بزرگترین بازار محصولات دارویی در اروپا و چهارمین بازار بزرگ آن در دنیا است. در سال 2019، میزان فروش صنایع دارویی آلمان 5.7 درصد رشد داشته و به 46.4 میلیارد یورو رسید.
- در آلمان بیش از 500 شرکت داروسازی وجود دارد. در این بین شرکتهای کوچک و متوسط همانند ستون فقرات بخش اقتصادی کشور عمل میکنند به طوریکه حدود 90 درصد از تولید کنندگان دارو کمتر از 500 نفر پرسنل دارند. مطابق آمار سال 2019، مجموعاً 120،000 نفر در صنایع داروسازی آلمان مشغول به کار هستند.
- آلمان بزرگترین تولید کننده دارو در اتحادیه اروپا است به طوریکه در سال 2018، ارزش تولیدات دارویی این کشور معادل 36.1 میلیارد یورو بود.
- در سال 2018، صنعت داروسازی آلمان تقریباً 7.4 میلیارد یورو در زمینه تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کرد، که این بالاترین رقم هزینه شده برای تحقیقات در بین صنایع عمدهی این کشور بود (حدود 12.5درصد از درآمد این بخش در سال 2018، دوباره در حوزه تحقیق و توسعه سرمایهگذاری شده بود).
آلمان محیط بینظیری برای توسعه و تولید محصولات مبتنی بر تحقیق و باکیفیت فراهم کرده است و همانطور که گفته شد بیشتر از هر کشور اروپایی دیگری برای تحقیق و توسعه هزینه میکند و در این میان بخش داروسازی این کشور بالاترین رقم را در بین صنایع عمدهی آن به تحقیقات اختصاص میدهد. برای مثال، در سال 2019، آلمان 499 آزمایش بالینی با هزینه شرکتهای دارویی تحقیق محور انجام داد، که از این لحاظ رتبه پنجم را در جهان به خود اختصاص داده است. همچنین، با توجه به درخواستهای ثبت داروی صورت گرفته، این کشور در زمینه ابداعات دارویی هم در جهان پیشتاز است.
در سال 2018، صنایع دارویی آلمان حدود 584 داروی جدید را در اداره ثبت اختراعات اروپا ثبت کردند.
در آلمان، بیش از 30 خوشهی (cluster) بیوتکنولوژی متخصصان علمی را در سطح منطقهای گرد هم آورده و بین فعالان دانشگاهی و صنعتی در حوزه توسعه داروها ارتباط برقرار کردهاند، که حاصل این تلاش کمک عمدهای به پیشرفت ابداعات دارویی کرده و باعث خلق یک اکوسیستم نوآورانه شده که زبانزد جهانیان است.
اگرچه در آلمان بیشترین سهم از کار تحقیق و توسعه به عهده شرکتها است، اما دانشگاهها و «سازمانهای تحقیقاتی با بودجه عمومی» هم نقش بسزایی در تحقیقات دارند، به طوریکه نزدیک به یک سوم از هزینههای سالانه در بخش تحقیق و توسعه آلمان توسط این دو نهاد صورت میگیرد.
دانشگاهها و سازمانهای تحقیقاتی تا حد بسیار زیادی درگیر تحقیقات پایه بوده، ارتباطات بینالمللی خوبی دارند و همچنین در حوزه تحقیقات کاربردی جزء فعالترین متقاضیان برای ثبت اختراع هستند.

در بین استانداردهای مختلفی که رعایت آنها از سوی دانشگاهها انتظار میرود، پنج مورد زیر مهمترین آیتمهایی هستند که دانشجویان میتوانند با بررسی و استناد به آنها بهترین دانشگاههای آلمان برای تحصیل در رشته داروسازی را تعیین کنند.
1- آزمایشگاهها: دانشجویان رشتههای پزشکی و علوم طبیعی میبایست میزان در دسترس بودن و وضعیت میزها و کلاً تجهیزات آزمایشگاهها را ارزیابی کنند.
2- پشتیبانیهای ارائه شده برای اقامت در خارج از کشور: دانشجویان میبایست میزان جذابیت برنامههای تبادل دانشجو، میزان جذابیت دانشگاههای همکار، کافی بودن تعداد تبادلات، پشتیبانیها و راهنماییها در زمینه اقامت در خارج، پشتیبانی مالی (بورسیهها و معافیتها از هزینههای تحصیلی)، اعتبار مدرک تحصیلات انجام شده در خارج از کشور و میزان تطابق زمانی دوره اقامت در خارج از کشور با دوره تحصیلی (برای هدر نرفتن زمان به خاطر اقامت در خارج) را ارزیابی کنند.
3- شهرت تحقیقاتی: اینکه مطابق نظر اساتید تحقیقاتی، کدام مؤسسات دانشگاهی پیشتاز هستند؟ البته، مواردی که استاد نام محل تدریس خود را ذکر میکند به حساب نمیآوریم.
4- برنامهریزی و نحوه سازماندهی دوره تحصیلی مورد نظر: یکی از چیزهایی که دانشجویان باید ارزیابی کنند کامل بودن دورههای تحصیلی ارائه شده از جنبه مقررات تحصیلی، فرصتهای دسترسی به رویدادهای علمی و هماهنگی دورههای تحصیلی ارائه شده با مقررات آزمونها است.
5- آمادگی برای بازار کار: دانشجویان، میبایست برنامه تحصیلی ارائه شده توسط کالج خود را از لحاظ میزان ربط آنها با حوزه حرفهای و بازار کار مربوطه ارزیابی کنند. این ارزیابی شامل رویدادهای اطلاعاتی مربوط به حوزههای حرفهای و بازار مشاغل؛ برنامهها و سخنرانیهای خاص جهت ارائه دروس مرتبط با مشاغل مورد نظر و دربرگیرنده موضوع تحصیل؛ پشتیبانی در زمینه کارآموزی؛ طراحی ساختار تحصیلی و لحاظ کردن موضوعات کاری با همکاری و کمکِ فعالان حوزه شغلی مربوطه جهت تسهیل استخدامِ بعد از پایان تحصیلات است.
چه گزینهای منطقیتر از ترکیبِ این نقاط قوت سراغ دارید؟ به علاوه، پشتیبانی از همکاریهای منطقهای بین صنایع و واحدهای تحقیقاتی بخشی از برنامه دولت فدرال آلمان است. هدف این سیاست، مبادله دوجانبه ایدهها، دانش و فنآوری بین شرکتها، دانشگاهها، مؤسسات تحقیقاتی غیردانشگاهی و سایر بخشهای اجتماعی است.
علاقهمندان به تحصیل رشته داروسازی در دانشگاههای کشور آلمان میتوانند با وکلای مهاجرت تحصیلی اپلای استار تماس گرفته و از تمامی جزئیات مرتبط با مهاجرت تحصیلی به کشور آلمان مطلع شوند.

همکاری بین صنایع و واحدهای تحقیقاتی
شکل این همکاری میتواند تا حد قابل توجهی متغیر باشد، چراکه صنایع و واحدهای تحقیقاتی در حوزههای زیادی با یکدیگر همکاری میکنند. برای مثال، تعداد بیشماری برنامه و پروژه تحقیقاتی مشترک وجود دارد که در آنها شرکتها و مؤسسات آموزش عالی و سازمانهای تحقیقاتی در کنار یکدیگر کار میکنند.
در اینجا همکاری به اشکال مختلفی صورت میگیرد، از جمله:
- قرارداد انجام تحقیق برای صنایع توسط دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی غیردانشگاهی
- فراهم کردن و استفاده از کارکنان و بودجه مشترک برای پروژههای تحقیقاتی
- گروههای تحقیقاتی با بودجه تأمین شده از سوی صنایع
- کمکها و کفالتهای مالی برای مؤسسات خاص فعال در زمینه تحقیق و توسعه
- ایجاد هیئتهای علمی اختصاصی توسط شرکتها
- ساختارها یا مؤسسات تحقیقاتی با منابع مالی مشترک
- مدلهای جدید همکاری در شبکهها، خوشهها یا پردیسهای مشارکتی-تحقیقاتی دولتی و خصوصی
آلمان صاحب یکی از بزرگترین بازارهای محصولات دارویی در جهان است. ده شرکت برتر داروسازی این کشور در زمینه داروسازی عبارتند از:
بوهرینگر اینگلهایم
یک شرکت داروسازی جهانی مبتنی بر تحقیقات است که هدف آن بهبود وضعیت بهداشت و سلامت انسانها و حیوانات است. فعالیت این شرکت بیشتر در زمینه بیماریهایی است که در حال حاضر هیچگونه گزینه درمانی موفقیتآمیزی برای آنها وجود ندارد. بوهرینگر اینگلهایم سهمی حدوداً 21 درصدی از کل تولید ناخالصی داخلی صنایع داروسازی آلمان را در اختیار دارد. این شرکت همچنین، با داشتن مراکزی در اینگلهایم، بیبراخ و دورتموند، 45% از تحقیق و توسعه حوزه داروسازی این کشور را نیز به خود اختصاص داده است.
نوارتیس
یکی از شرکتهای داروسازی پیشتاز در عرصه جهانی است. این شرکت به صورت تخصصی بر توسعه درمانهای جدید برای آن دسته از مشکلات پزشکی تمرکز کرده است که نیازهای درمانی مربوط به آنها تا حد زیادی برآورده نشده است. نوارتیس 12 دفتر در آلمان دارد.
جانسون
یکی از شرکتهای پیشتاز در زمینه تحقیقات دارویی و داروسازی در عرصه جهانی بوده و بخشی از شرکت جانسون اَند جانسون میباشد که خود یک شرکت جهانی پیشتاز در زمینه مراقبتهای بهداشتی و پزشکی است. تنها در سال 2019، حدود 6/4 میلیون نفر در آلمان با داروهای جانسون درمان شدند.
GSK
یک شرکت تحقیقات سلامت در عرصه جهانی است که هدف آن فراهم کردن زندگیهایی طولانیتر، سالمتر و فعالتر برای مردم سراسر دنیا است. GSK در مجموع 3،400 نفر پرسنل در 5 منطقهی هایدلبرگ، ماربورگ، برلین، درسدن و مونیخ دارد.
بریستول- مایرز اسکوئیب
یک شرکت تولید کننده زیستداروها در عرصه جهانی است که در مورد بیماریهای خطرناک تحقیق کرده و برای آنها دارو تولید میکند. در سال 2020، بریستول- مایرز اسکوئیب حدود 1،200 نفر پرسنل در آلمان داشته است.
رُش (Roche)
یکی از پیشگامان تولید داروهای درمانی و تشخیصی در جهان است که بر پیشبرد علم، با هدف بهبود زندگی افراد، تمرکز دارد. رُشِ آلمان دومین نماینده بزرگ گروه رُش در دنیا بوده و در مناطق پنزبرگ، گرنتساخ-ویهلن، لودویگزوبورگ و مانهایم مجموعاً حدود 17،200 نفر پرسنل دارد.
بایر
بایر در واحد داروسازی خود، در زمینه تحقیقات، توسعه و عرضه داروهای نوآورانه در حوزههایی مثل قلب و عروق، تومورها و خون فعالیت میکند. از بین 19 سایت شرکت بایر 14 مورد آن در آلمان و شهرهایی مثل فرانکفورت، برلین و دارمشتات قرار دارند.
نوو نوردیسک
نوو نوردیسک، با فراهم کردن داروهای جدید و سیستمهای نوآورانه دارورسانی به بدن، تلاش میکند تا نیازهای دارویی مبتلایان به بیماریهای مزمن خطرناک را رفع کند. این شرکت 50% از انسولین دنیا را تولید کرده و برای بیش از 32 میلیون نفر محصولات مراقبتی دیابت فراهم میکند. 470 نفر از پرسنل نوو نوردیسک در آلمان مستقر هستند.
سانوفی
یک شرکت جهانی تولید کننده زیستداروها، با تمرکز بر سلامت انسان است، که بیش از 9،000 پرسنل در سه منطقه آلمان دارد. سانوفی که به طور پیوسته در حال گسترش در آلمان است در سال 2020 فروشی معادل بیش از 5/4 میلیارد یورو در این کشور داشته است.
فایزر
یکی از بزرگترین تولید کنندگان دارو در جهان است. فایزر آلمان، علاوه بر دفتر مرکزیاش که در برلین قرار دارد دارای دو مرکز دیگر در کارلسروهه و فرایبورگ هم هست. در مجموع، حدود 2،500 نفر در این سه مرکز مشغول به کار هستند.