هنر اصفهان از دل مردمانی خوش ذوق، مقتصد، با فرهنگ و نکته سنج میطراود. پارهای از این ویژگی ها ریشه در پیشینه بازار این شهر و کسب و کار انان دارد. هم چنین اصفهان شهر پیشه وران باهنری است که در قالب کاشی، نقره، خاتم، قلمزنی ، مینا، فرش، پولک دوزی، زربافی و ترمه جهانی از ذوق و احساس را به تصویر کشیده است. در این مطلب به قلمزنی اصفهان خواهیم پرداخت و برترین فروشگاه های آن را به شما معرفی خواهیم کرد.
قلمزنی
یکی از ظرایف صنایع دستی ایران قلم زنی بر روی انواع فلزات است که سابقه بسیار طولانی در فرهنگ ایران دارد که به دوره ساسانی بر میگردد و نمونه های با ارزش آن در موزه ایران باستان یافت میشود. قلمزنی اصفهان که اوج آن در دوره صفویه بوده است هم از نکات و ظرافت خاصی برخوردار است که هنوز هم کارگاه های زیادی مشغول به این هنر هستند.
قلم زنی هنر نقر(کندن) نقوش بر روی سطح فلزی است. در تعریف دیگر میتوان گفت که قلم زنی عبارت است از هنر تراشاندن و ایجاد نقوش عمیق تر و مفصل تر با فرورفتگی و طبعا برجستگی در سطح کار که حاصل استفاده از قلم فولادی که در پشت کار اثر این قلم پیدا است. قلمزنی دو نوع دارد 1-قلمکاری بر روی پارچه 2- قلمزنی بر روی برنج و نقره
شیوه قلمزنی
سه سبک اصلی در قلمزنی ایران مطرح است که عبارتند از سبک شیراز و سبک تبریز و سبک اصفهان. درسبک شیراز که بیشتر بر روی نقره انجام میشود یس از طراحی بر روی کار ونیم برکردن شروع برجستهسازی وکفسازی میشود که در این سبک بیشتر ازنقوش تخت جمشیدی وگل مرغ استفاده میشود و در ایران این سبک را مکتب شیراز مینامند ومنحصر به شیراز میباشد.
در سبک تبریز برای حرکت قلم و انجام قلمزنی از حرکت و فشار مچ دست استفاده میشود
در قلمزنی اصفهان از ضربات چکش. به همن سبب قلم تبریز صاف و کم عمق است ولی قلم اصفهان عمیقتر میباشد. قلم زنی در اصفهان نیز در دو سبک مجزا میباشد که به نامهای قلم ریز و فلم زنی برجسته شهرت دارد. قلم زنی برجسته دارای برجستگیهای عمیقتری میباشد و حالتی سه بعدی را ایجاد مینماید. اینگونه از قلم زنی در ساخت ضریح امامان شیعه استفاده میگردد.
در مرحلهی قلمزنی از وسایلی استفاده میشود که عبارتاند از:
- انواع قلمها که گاه تعدادشان به ۱۴۰ یا بیشتر نیز میرسد
- پرگار در اندازههای مختلف
- چکش
- متر
- قیچی
- دستگاه ذوب قیر

مواردی که باید درباره قلمزنی دانست
1- از انجا که زیرساخت مناسب و با کیفیت شرطی اصلی برای انجام و ارایه ی یک کار قلمزنی با کیفیت بالای هنری است لذا زیرساخت انتخابی برای قلمزنی اصفهان می بایست کاملا بی عیب و نقص بوده و دارای ناخالصی نباشد و فاقد خلل و فرج و عیوب مشهود و حتی نامشهود باشد.
2- استفاده از قلم های معمولی و رایج و نیز قلمهایی که دارای نقوش ساده ودرشت است از ارزش کار قلمزنی اصفهان می کاهد و لذا هرچه طرح ها و نقوش جدید و ابتکاری بوده و از قلم هایی که توسط هنرمند ساخته می شود در کار قلمزنی استفاده میشود و نیز هرچه قلم ها ظریف و نقوش باظرافت همراه باشد برارزش کار افزوده میشود و همچنین استفاده از طرح های صورت وچهرها و نیز استفاده از خط و همچنین اینکه اثر قلمزنی دارای سطوح کار متخلف ومتعدد باشد بر ارزش و اعتبار کار می افزاید.
3- هرچه طرح ها و نقوش قلمزنی شده مفصل تر بوده با جزییات بیشتر همراه باشد و ضما سطح یا سطوح بیشتری از داخل و خارج کار رادربرگیرد برارزش کار افزوده می شود.
4- در مورد اثار قلمزنی که دارای چند قطعه باشد(مانند سنگاب ها….) باید دقت کافی در پیش بینی اتصال صحیح و بی عیب و نقص قطعات به عمل می اید.
از کجا خریداری کنم
برای خرید این محصولات هنری در شهر اصفهان میتوانید به فروشگاه های زیر سر بزنید و بهترین مدل و جنس را متناسب با نیاز خودتان تهیه کنید و یا به عنوان سوغاتی از این شهر زیبا با خود ببرید.
ردیف | نام مرکز فروش | آدرس |
1 | صنایع دستی بهرامی | میدان امام داخل پارکینگ آکاهی پلاک 370 |
2 | نقره اهتمام | خ استانداری روبروی بیمارستان خورشبد |
3 | قلمزنی نباتی | 1-میدان امام ضلع جنوب شرقی جنب ورودی آگاهی سابق
2-میدان امام جنب بازار قیصریه |
3 | قلمزنی پاسارگاد | میدان امام سرای اسپادانا |
4 | صنایع دستی فروهر | میدان امام سرای اسپادانا |
5 | صنایع دستی اخوان جندقیان | میدان امام سرای اسپادانا |
6 | صنایع دستی چهل چشمه | میدان امام سرای اسپادانا |
7 | هنرکده هخامنشیان | میدان امام سرای اسپادانا |
8 | هنر سرای امیر کبیر | میدان امام جنب مسجد شیخ لطف الله پ 133 |
9 | کارگاه قلمزنی بازیار | درچه خ امام کوچه شهید صنعتکار |
10 | قلمزنی شاه محمدی | میدان امام سرای اسپادانا پ 57 |
11 | نگارستان ساعی | خ استانداری کوچه سعدی روبروی دانشگاه هنر پ 25 |
12 | قلمزنی متولیان | میدان امام بازار شرقی مسجد امام پ 19 |
13 | قلمزنی صادقی | میدان امام سرای اسپادانا |
14 | صنایع دستی امین | میدان امام بازار شیخ لطف الله پ 106 |
15 | قلمزنی پور حیدر | 1-میدان امام جنب مسجد شیخ لطف الله پ 130
2- میدان امام جنب مسجد شیخ لطف الله پ 117
|
16 | قلمزنی برادران | میدان امام بازار شیخ لطف الله جنب آکاهی سابق |