شاید یکی از مهمترین دغدغههای زنان خانهدار برای تزیین منزل، فرش خانه باشد. فرش یا گلیم قطعاً یکی از مهمترین شاخصهها برای زیبایی خانه است. از این رو برای تهیه فرش مناسب و زیبا برای هر مکانی باید دقت زیادی به خرج داد. به همین دلیل قصد داریم در این مقاله از سایت ایران تراول با راهنمای خرید گلیم در ایران همراه شما باشیم.
گلیم چیست و انواع آن کدامند؟
گلیم، نوعی زیرانداز بافتنی بدون پرز است. در بافت این نوع فرش، پودها از میان تارها رد میشود. گلیمها انواع گوناگونی دارند که هرکدام زیبایی و ویژگی مخصوص به خود را دارند.
بافت برخی از گلیمها به دلیل طرحها و الیافی که در آنها استفاده میشود بسیار وقتگیر است و طبیعتا قیمت آنها هم بیشتر است. همچنین بعضی از گلیمها در طرحها و متریال ساده بافته میشوند که به همین دلیل هزینه آنها نسبت به انوع دیگر کمتر است.
انواع گلیم
گلیمها به چند دسته تقسیم میشوند که عبارتند از: گلیمهای سوزنی، گلیمهای ساده (بیچاک و چاکدار) ، گلیمهای سوماک، گلیم فرش.
آشنایی با خرید گلیم
همانطور که میدانید هر کدام از شهرهای بزرگ ایران صنایع دستی مخصوصی دارند که مسافران برخی از آنها را بهعنوان سوغاتی به شهر خود میبرند.
اما از مهمترین صنایع دستی که از آن به عنوان تاریخچه و هنر ایران نام برده میشود، فرش و گلیم دستباف ایرانی است که همیشه تحسین کشورهای بزرگ جهان را به همراه داشته است. طبیعی است که هرفردی برای انتخاب این وسیلهی مهم چه برای استفاده خود و چه برای سوغاتی، باید به نکاتی توجه کند که در ادامه ی راهنمای خرید گلیم در ایران به برخی از آنها میپردازیم.
یکی از مواردی که در راهنمای خرید گلیم در ایران باید به آن اشاره کرد؛ دوام بالای فرش و گلیم دستباف ایرانی است. آیا میدانید مقصود از ضربالمثل:”فلانی مثل قالی کرمان است” چیست؟ بنظرشما ویژگی بارز این نوع قالی چیست؟
ویژگی بارز این نوع قالی دوام بالای آن است که اینچنین به آن شهره شده است. این بدان معناست که فرش هرچقدر بیشتر پا بخورد جذابتر و دلنشینتر شده و ارزش آن بالاتر میرود. این ویژگی باعث شده تا خرید گلیم و فرش دستباف ایرانی از ارزشهای بالای هنری و تاریخی برخوردار باشد.
تا سالها پیش، زنان روستایی و عشایر برای راحتی و سرگرمی خود؛ گلیم، جاجیم، گبه و … میبافتند تا چادرهایی که برای اقامت برپا میکردند را به آن مزیّن کنند.
امروزه کسانیکه انواع دیگری از فرش یا قالی میبافند، نیاز روز بازار و سلیقهی مشتری را در اولویت کار خود قرار داده و براساس آن، مشغول گلیمبافی یا قالیبافی میشوند.این یکی از مهمترین نکاتی است که برای راهنمای خرید گلیم در ایران باید به آن توجه ویژهای داشت.
موارد دخیل در ساخت گلیم و فرش
در ساخت و بافت یک گلیم موارد زیادی دخیل است که مهم ترین آنها را در ادامه بررسی میکنیم.
مواد فرش
گلیمها و فرشهای ایرانی اغلب از الیاف طبیعی مانند پنبه، ابریشم، پشم و یا ترکیبی از آنها بافته میشود. از اینرو مواد بکار رفته در فرش میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. فرشها و گلیمهای پشمی از پشم مرغوب نژاد مخصوصی از گوسفند و یا گاو بافته میشوند. همچنین گلیمهایی که از ابریشم بافته شدهاند نیز از مرغوبترین تولیدات ایران هستند.
گرهها
از دیگر ویژگیهای مهم فرش و گلیم ایرانی در راهنمای خرید گلیم در ایران میتوان به تعداد گرههای آن اشار کرد که باید آن را در خرید فرش و یا گلیم حتماً در نظر داشت. فرش ایرانی شاخص حداقل 120 گره در هر اینچ مربع در خود دارد.
پشت گلیم گویای چیزهای مهمی است. مثلا شمردن گرهها تنها از پشت قالی امکانپذیر است. همچنین گلیم و فرش دستباف پشت نرمتری دارند و بعضی از گرهها بزرگتر از بقیه هستند که همین اختلاف اندازه در گرهها شاخصهی دستباف بودن آنهاست.
طرح و اندازه
اولین چیزی که فرد با آن ارتباط برقرار میکند،طرح فرش و گلیم است که به همین دلیل این شاخصه جزو مهمترین مباحث است. همچنین اندازهی فرشها هم بسیار مهم است.
بطور مثال در گلیمها یا فرشهای دستباف ایرانی معمولا دور تا دور فرش به اندازه چند سانتیمتر اختلاف در ابعاد آن وجود دارد که با توجه به دستباف بودن آن طبیعی بنظر میرسد اما اگر این اختلاف بیش از حد معمول باشد نشانهی ایراد در آن گلیم است.
معیارهای مهم خرید گلیم خوب
یکی از راههای مهم تشخیص رنگ طبیعی از مصنوعی در راهنمای خرید گلیم در ایران در یک گلیم را میتوان با کشیدن دستمال مرطوب روی فرش امکانپذیر کرد.بطوریکه اگر دستمال به رنگ آغشته شد،نشان دهنده مصنوعی بودن رنگهای به کار رفته میباشد. بنابراین همراه داشتن یک ابر مرطوب در هنگام خرید گلیم ضروری است.
نخهای بهکار رفته در گلیم و فرش ماشینی ایرانی وزن سبک داشته و همچنین عاری از بوی بد شیمیایی و پرز زیاد است.
گلیمها و گبههای بزرگ معمولاً بوسیلهی شامپو فرش شسته میشوند زیرا شامپو فرش باعث سالم و تمیز ماندن گلیم میشود. لازم به ذکر است که شستن گلیمهای کوچک بصورت دستی نتیجهی بهتری در برخواهد داشت.
مزیت استفاده از رنگ طبیعی در گلیم
اگر در الیاف بهکار رفته در گلیم رنگ طبیعی وجود داشته باشد، در مقابل تابش مستقیم نور خورشید صدمهی زیادی نمی بیند اما اگر در الیاف گلیم یا فرش از رنگهای شیمیایی نامرغوب و غیر استاندارد کار شده باشد، بلافاصله و در مدت زمان کمی در مقابل تابش آفتاب رنگ خود را از دست داده و دیگر از جذابیت اولیه خود برخوردار نیست.
پایان کابوس گلیم و سرامیک
اگر فکر انداختن گلیم روی سرامیک را در سر دارید، باید چارهای را هم برای سر نخوردن آن بیاندیشید. برای جلوگیری از سُر خوردن مداوم گلیم بر روی آن بهتر است هنگام خرید، گلیم از نوع سوماک را خریداری کنید.
تعداد گرههای پشت گلیم سوماک زیاد است و مانع از سر خوردن گلیم میشود. همچنین میتوانید با استفاده از گلیمهایی که دو طرف لبهی آن با چرم دوخته شده اند، از لیز خوردن آن روی سرامیک جلوگیری کنید.
سخن پایانی
در مجموع معیار خرید گلیم برای هر فرد یا هر خانواده متفاوت است.در راهنمای خرید گلیم در ایران سعی برآن شد تا هرکدام از این معیارها را بررسی کنیم تا بتوانیم در خرید گلیم به شما راهنماییهای لازم را ارائه کنیم.